คนไทยนิยมสร้างศาลพระภูมิเป็นลักษณะเรือนไทยย่อส่วนเล็กๆ (ในปัจจุบันทำกันหลายทรงเป็นหินอ่อนบ้างไม้สักก็มี เป็นทรงสเปน ทรงโมเดิร์นก็พอมีให้ดูแถวๆ ถนนสีลม สาทร) ตั้งอยู่บนเสาไม้ลักษณะเป็นเสาเดี่ยว ตัวศาลตั้งอยู่ระดับสายตาม (ในสมัยใหม่บางทีตั้งศาลอยู่เหนือศรีษะเล็กน้อย)
การตั้งศาลพระภูมิ
การตั้งศาลพระภูมิมีข้องควรระวังดังนี้ ศาลพระภูมิ ดูดวง โหราศาสตร์
@ อย่าให้เงาบ้านทับศาลพระภูมิหรือเงาศาลพระภูมิไปทับบ้าน มีความเชื่อกันว่าจะทำให้บ้านถูกวิญญาณเบียดเบียน คล้ายๆ หลักฮวงจุ้ยของจีนที่ไม่ให้มีสระน้ำติดกับบ้าน เมื่อดวงอาทิตย์ส่งอลงน้ำจะสะท้อนแสงจากผิวน้ำเข้าไปในบ้าน จะทำให้ชีวิตร้อนลุ่มมีแต่ปัญหา
@ อย่าให้หน้าของศาลพระภูมิตรงกับตัวบ้าน จะทำให้เกิดความวิบัติ ตรงกับของจีนเหมือนกันแต่ของจีนมักไม่ให้มีเสาไฟฟ้า และต้นไม้ใหญ่ตรงกับหน้าบ้านถือว่าเป็นธูปก้านเดียวเป็นสิ่งอัปมงคลเพราะธูปก้านเดียวไว้สำหรับไหว้ผี จะทำให้บ้านมีปัญหาทำมาค้าขายไม่ขึ้น แต่ก็พอจะมีวิธีแก้เคล็ดด้วยการน้ำยันตปดทิศหรือเป็นยันต์ ฮก ลก ซิ่ว ที่มีความหมายดีๆ มาติดที่เสาหรือต้นไม้นั้นโดยให้ยันต์หันหน้าเข้าหาตัวบ้าน
@ ไม่ยกเสาในวันที่เป็นกาลกิณีของเจ้าบ้าน ห้ามวันอุบาทว์ วันโลกาวินาศ วันดิถีมหาศูนย์ ในทางโหราศาสตร์ใช้ฤกษ์ภูมิปาโลฤกษ์ อันเป็นฤกษ์ตั้งศาลพระภูมิโดยเฉพาะ
@ การตั้งศาลทำพิธีตั้งโดยพราหมณ์ การเชิญวิญญาณให้มาคุ้มครองสถานที่นั้นๆ แตกต่างกันออกไป เช่น ศาลพระภูมินา ศาลพระภูมิสวน ศาลพระภูมิบ้าน ศาลพระภูมิร้านค้า (ไม่ควรตั้งสูงจากพื้นดิน คือเสาของศาลต้องปักลงดินเท่านั้นแหละอยู่สูงในระดับสายตาหรือเหนือศีรษะเล็กน้อย) การเชิญวิญญาณให้มาคุ้มครองและอาศัยอยู่ในศาลพระภูมิถือว่าเป็นผีที่ถูกต้องตามกฎธรรมชาติ เพราะเจ้าของบ้านเป็นคนอัญเชิญให้เข้ามาอยู่ช่วยปกป้องรักษาห้ามปรามวิญญาณที่ไม่ดีไม่ให้เข้ามารบกวนผู้คนในบ้าน มีคนตั้งข้อสังเกตว่าพวกฝรั่งไม่เห็นมีศาลพระภูมิแล้วทำไมจึงอยู่กันได้ เคยพบบันทึกเก่าแก่ของการตั้งศาลพระภูมิไทยว่า
ไม่ว่าเคหะสถานใดมักมีวิญญาณคุ้มครอง ถ้าหากบ้านเรืนใดไม่มีศาลพระภูมิประจำบ้าน พวกสัมภเวสี วิญญาณพเนจรจะเข้าไปสิงสู่ หากปล่อยไว้นานๆ เข้า จะเพิ่มจำนวนวิญญาณร่อนเร่ ทำให้ดวงบ้านตกอับทำอะไรก็ไม่เจริญ มีเรื่องหายนะ เรื่องวิบัติเกิดขึ้นมากมาย
สังเกตบ้านร้างทั่วประเทศที่พวกชอบลองของเข้าไปทำการสำรวจ มักจะเห็นว่าบ้านเหล่านั้นมักมีเรื่องราวแปลกๆ เกี่ยวกับเรื่องของวิญญาณ เพราะบ้านที่ไม่มีคนอยู่ดูแล ก็ไม่มีการเซ่นไหว้ศาลพระภูมิ นานวันเข้าดวงวิญญาณที่เคยคุ้มครองบ้านก็จะไปอยู่ที่อื่น จึงทำให้พวกสัมภเวสี เข้ามายึดครองบ้านหลังนั้น หากมีคนเข้ามาอยู่โดยที่ไม่มีการทำพิธีเชิญวิญญาณให้มาคุ้มครอง บ้านก็มักจะอยู่ไม่ได้ จะพบเรื่องแปลกๆ เป็นอย่างนี้นานวันเข้า บ้านหลังนั้นก็จะไม่มีใครกล้าเข้ามาอยูจนกลายเป็นบ้านร้างถาวรไปในที่สุด